Sınav

Bu sefer tersten başlayacağım. Sınav sonuç itibariyle bir ölçüm cihazıdır. Sınava hazırlanırsın, çalışırsın, öğrenirsin öğreneceklerini ve birileri seni ölçer. Genelde sadece seni de ölçmezler tabii. Bir sürü dolusu koyunu ölçerler. Çeşit çeşit sınav var tabii. En yaygını yazılı olanlar. Sözlü olanlar da var. Pek hatta ben uygulamalı olan projedir, seminerdir gibi şeylere de sınav gözüyle bakarım. Hepsinin işte bin bir çeşidi var bunların. Yok testtir, boşluk doldurmadır, klasiktir.
Türkiye'de en yaygın yöntem test. Bence en uygunsuz olanı da test. Test hiç bir şey ifade etmiyor diyemez kimse yalnız test gerçek bir ölçüm gereci olabilecek kapasiteye sahip değil. Bunun en önemli nedeni tabii ki verilebilecek cevapların 4, 5 veya 6 ile sınırlanmış olması. Kısacası (en yaygın olanı için) hiç bir şeyi bilmiyorsan bir soru hakkında %20 gibi bir şansın var doğruyu bulmak için. Ki bir şeyler biliyorsan bu oran %50'ye kadar çıkabilir. İkincisi biraz mühendislik eğitimimin etkisi olacaktır ama bir şeyin çözüm yolunu öğrenmek ve onu anlamak ile her konu için birkaç soru tipini ezberlemek aynı şey değil kesinlikle. Bana kırk yıl anlatsanız da benim inandığım tek şey 15 ila 18 yaşlarım arasında binlerce soru tipi ezberledim ve gerçek anlamda kişisel gelişimime çok sınırlı katkıda bulundu bu ezberlediğim şeyler. Örnek vermek gerekirse binlerce kimya sorusu çözmüşümdür, hiç de yanlışım olmadı kimya dersinden ama sorsun biri şu an ne hatırlıyorsun diye. Yanıtımı herhalde her kişi tahmin edebilir.
İşte bu gibi bir ortamda gemi azıya alan sevgili cemaat olayın bokunu çıkardı. Bundan bir yıl önce devlete çalışmak için bir biriyle yarışan bir sürü Türk insanı KPSS isimli sınavda komikçe bir ortamla karşılaştı. Yok yani bundan önceki herhangi bir sınavda tam yapan yokken sadece bir sınavda 300 küsür kişinin tam yapmasını araştırıyoruzlarla açıklayamazsın ki. Yemezler be. Olmaz be. Din kardeşiydik hani. O geçti, semer altı edildi. Yol bulundu bir sürü. Şimdi de iki aşamalı ülkenin en büyük sıkıntılarından üniversiteyi giriş sınavının ilk aşamasında teker patlattılar. İnanılmaz başarılı olduklarını kabul ediyorum tüm cemaat işçilerinin. Ama dikkatsizler. İnternette onlarca forumda mod-medyan dalgası dönüyor. Hepsi de bir kitaba bakmaktan aciz adamlar. Wikipedia yerine trforum gibi şeylere soruyorlar mesela. Ve öyle bir tesadüftür ki bu tip bir algoritmayla (ki en malı bile öğrenir bu algoritmayı) soru çözmeye lüzum kalmıyor. Komik olan herkese söylememiş olmaları bu algoritmayı ve bazılarının anlamadan "o ne" efektiyle internet platformlarına saldırması. Velhasılı kelam ben artık yemiyorum be recep, inanmıyorum da kimseye. Yıllarca duygularına tecavüz edilen bir millet var tabii karşınızda. Açık bir Stockholm sendromuyla seviliyorlar da bu sömürülen kişiler tarafından, ama ben yemiyorum be artık.
ps. asıl sınav öbür tarafta.