Latin

Latin denilen şey eski bir Italik halktir. Su anda Italya'nin Lazio (Roma ve etrafi) bilgesinde yasayan kisilerin bir aile soyadi dolayisiyla kazandiklari isimdir. Latince diye de bir dil var. An itibariyle olu bir dil olmakla beraber, gunumuzde unlu olan Avrupa dillerine hem dil bilgisi hem de soz dagarcigi bakimindan oldukca katkida bulunmus bir dildir. Latin dilleri diye bir sey de var. Bu grupta benim bildigim yedi adet dil var. Ispanyolca, Italyanca, Fransizca, Portekizce, Rumence, Katalanca ve Isvicre'de 50 bin kisinin konusabildigi Romence. Latin alfabesi veya Roman alfabesi isimli bir alfabe cesidi de var. Antik Yunan alfabesine yandan yedirilerek gelismis degismis bir alfabe. Yaklasik 2700 yillik bir gecmisi olmakla beraber, emperyal donemlerinde Avrupali toplumlarin dunyanin her tarafina yaydigi alfabe olmustur. An itibariyle Cin, Hindistan, Rusya ve Arap devletleri kullanmiyor olsalar da, aslinda kullanmaktadirlar. Genel itibariyle internetin ve dil ogrenimin yayginlastigi bu donemde, Latin alfabesi dunyada her yerde goruluyor, birazcik egitimli bir kisi tarafindan da rahatca okunabiliyor (oyle veya boyle).

Bugun 29 Ekim, Turkiye Cumhuriyeti'nin dogum gunu olarak bakabiliriz. Ben kucukken guzel bir gundu. Polatli'da kucuk de olsa stadyuma gider, siirler dinler, kurulmus olan cumhuriyete 'Mutlu yillar sana' derdik. Ani olarak hos yerleri vardir, kucukluk sonucta. Yaklasik 15 yil sonra ben su an Amerika'dayim.

Gece olmus bilmem kac, yapilacak bir suru is var. Cesitli platformlarda, Turkiye'deki insanlari izleyerek vaktimi olduruyorum. Bazen inanilmaz seyler gormuyor degilim. Insanlarin dusunce ozgurlugune saygim sonsuz, ama dusuncelerine saygim olmamasi da pek dogal karsilanabilmeli. Ulkede karsisindakine saygi gosteren guruh cok sinirli oldugundan, pek saglikli bir tartisma beklemiyorum.

Bugun insanlar Ankara'ya gidemiyorlar, cunku biyikli bir sizofren insanlarin cumhuriyete nice mutlu yillara demesini, kendisine kotu sozler soylenmesini istemiyor. Bu insanlarin basitce anayasal haklari cigneniyor (bkz: seyahat ozgurlugu). Tum bunlar olurken insanlar Kemal Ataturk'un devrimlerini tartisiyorlar. Fikrimce, bazilari bilakis tartisilmali. Putlastirmaya kadar giden sacmaliklara son verilmeli. Bir de diger taraf var ki, evlere senlikler. Trolleri saymiyorum ama sosyal medya platformlarini biraz takip ederseniz demagojik olarak, insanlarin ne derece degisebildigini gorebilirsiniz. Cok degil 10 yil once insanlar Ataturk'u putlastiriyorlardi, simdi genel kani Ataturk'un millete kotuluk yaptigi yonunde ilerliyor. Burada Turk insaninin ne kadar kivrak oldugunu gorebiliyoruz. (Isbu kivraklik terimi, ikiyuzluluk olarak da algilanabilir) Bu kotuluklerden biri de Arap harflerinin kaldirilmasi olarak gosteriliyor. Sebep olarak ise bu harflerle yazilmis olan pek cok klasik Turk edebiyati eserinin su an deger gormemesine dem vuruluyor. (Sapka devrimi olayini da biri kaldirsa biz de rahatlasak notunu da eklemeliyim) Orada eski bir kultur oldugundan bahsediliyor, o kulturun ileri nesillere aktarilamadigindan soz ediliyor. Dogru aslinda, ben Nedim falan bilmem, Fuzuli de bilmem, dini eserlerle zaten cok aram yoktur. Ama mesela ben Yunus Emre'yi rahatca okuyup anlayabiliyorum. Bahsedilen kultur mirasi aslinda kullanilan alfabeden ote kullanilan dilden geciyor. Alfabe denilen sey, agizdan cikan sesleri sistematik bir sekilde kodlamaya yarayan bir kavram. Olayin onemli tarafi yararcilik aslinda, hangi alfabenin daha yararli oldugunu tartisabiliriz. Ama kultur mirasimizin alfabe yuzunden yok oldugunu soylemek biraz anlamsiz olur. Neden? cunku bahsedilen kultur mirasi benim icin, benim dilimde yazilmamis. Ben simdi Rusca siir yazsam, sirf Turkiye vatandasiyim diye Turklerin kulturu olmuyor ki. Cok afedersin ama sikimsonik bir diller butunuyle (bahsedilen dil: Osmanlica), sanat sanat icindir bak ne guzel yazdim diye dalarsan ise olmaz. Ben halk olarak anlayamadigim kultur mirasini ne yapayim.

Bazen sinirleniyorum, insanlarin ne kadar aptal olabilecegini dusunuyorum. Hayal gucumu zorlayan aptalliklar goruyorum. Biraz sakinlesince daha iyi kavrayabiliyorum bu anlam ifade edemeyen insan guruhunu. Kucukken kisilere koyun denmesini anlayamazdim, su an daha iyi anlayabiliyorum.